Kim jest Interesariusz projektu?

Interesariusz (ang. stakeholder) to każda osoba zainteresowana projektem. Na tym moglibyśmy zamknąć temat, ale to nie mówi nam nic, czego nie moglibyśmy się domyślić z samej nazwy. Interesariusze mają ogromny wpływ na to, czy projekt się powiedzie. To poziomem ich satysfakcji mierzy się sukces przedsięwzięcia. Dlatego zdecydowanie warto przyjrzeć się im bliżej.

Z artykułu dowiesz się:

jaka jest definicja interesariusza
jak dzielimy interesariuszy
jaki mają wpływ na projekty

Interesariusz – definicja

Definicji interesariuszy jest całe mnóstwo. Najbliżej mi do tej, która została zawarta w PMBOK Guide (Project Management of Knowledge), czyli zbiorze dobrych praktyk zarządzania projektami, wydanym przez Project Management Institute. Według tej definicji Interesariuszami projektu nazywa się osoby, grupy lub organizacje, na które projekt ma wpływ lub które mają wpływ na projekt.

Podział interesariuszy

Najprościej możemy podzielić ich na interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych. Niektórzy autorzy (Trocki) dodatkowo dzielą jeszcze interesariuszy zewnętrznych na tych poza organizacją i tych wewnątrz organizacji. Istnieje też co najmniej kilka innych podziałów.

Żeby jednak za bardzo nie komplikować sprawy – zatrzymajmy się na razie na podstawowym podziale. Interesariusze wewnętrzni zwykle są najbardziej zainteresowani sukcesem projektu, możemy zaliczyć do nich np.:

zespół projektowy
kierowników i dyrektorów poszczególnych działów w firmie
pracowników firmy
zarząd firmy
sponsora projektu

Interesariusze zewnętrzni wychodzą często daleko poza organizację. Również może zależeć im na tym, aby projekt się udał. Jednak nie zawsze tak jest. Napiszę o tym więcej za chwilę. Teraz przejdźmy do przykładów.

Interesariuszami zewnętrznymi mogą być:

klienci zewnętrzni
końcowi użytkownicy
dostawcy
podwykonawcy
lokalne autorytety
organizacje pozarządowe
społeczności lokalne
media

Warto pamiętać, że podani wyżej interesariusze to tylko przykłady, a dla każdego projektu taka lista może wyglądać zupełnie inaczej. Co więcej, nawet dla jednego projektu interesariusze mogą się zmieniać w czasie np. w związku z aktualizacją założeń albo szerzej – ze zmianą strategii firmy.

Interesariuszy możemy dzielić również pod względem zaangażowania w projekt (np. aktywni i bierni). Warto również wyodrębnić interesariuszy kluczowych – czyli tych, którzy mają największe znaczenie dla projektu.

W analizę Interesariuszy powinien być zaangażowany cały zespół projektowy. Najlepiej z kierownikiem projektu i sponsorem. Pozwala to lepiej poznać profil osobowościowy poszczególnych interesariuszy oraz ich wymagania.

Wpływ interesariuszy na projekt

Jak wspomniałem intencja interesariuszy zewnętrznych wobec projektu nie zawsze musi być pozytywna. Niektórzy mogą nam sporo namieszać, jeśli chodzi o wymagania. Ale znajdą się też tacy, którzy będą wręcz dążyć do porażki projektu. Przy dużych przedsięwzięciach mogą to być chociażby społeczności lokalne, dla których sukces projektu może oznaczać np. pogorszenie jakości życia.

Dobrym przykładem jest również projekt budowy obwodnicy Augustowa, która miała przebiegać przez Dolinę Rospudy. Interesariuszami były tutaj m.in. organizacje proekologiczne. Wskutek ich działań wstrzymano realizację projektu, a przebieg trasy obwodnicy musiał zostać zmieniony.

Dlatego określenie, kim są interesariusze projektu jest istotne jeszcze przed jego rozpoczęciem. Koniecznie musimy też poznać ich potrzeby. Tylko w ten sposób będziemy w stanie zarządzać ich oczekiwaniami, przewidywać decyzje i działania. Również te, które mogą nie służyć naszemu projektowi (a także skutecznie im zapobiegać).